Η πέτρα του ύμνου

Μεσσήνης ψαλμοί και αίνοι.

Τώρα ναι λείαν υπάρχεις. < Χά λά εί >

Η εγχάρακτη πέτρα του Ύμνου, βρέθηκε στο Ιεροθυσίο, νότια του Ναού του Ασκληπιού, ενσωματωμένη στον τοίχο Ιερού της Αρχαίας Μεσσήνης, της Πελοποννήσου, Ελλάδα.

Χρονολογείται το 100 πΧ.

Παράθεση των γραμμάτων όπως υπάρχουν επί της εγχάρακτης πέτρας, από το Ιερό της Μεσσήνης.

Αναγνώριση και καθαρογραφή του κειμένου που είναι χαραγμένο επί της πέτρας

Λ(Α) — — Λ — — Μ — — Ο — — Χ — — Α — — Γ— — Π — — Κ

Λ(Α) — — ΥΛ — — Μ — — Ο — — Ν — — Χ — — Λ(Α) — — Ι — — Ρ

Το κείμενο καταγράφει Ύμνο προς τον Θεό Απόλλωνα στον οποίο ενδεχομένως ήταν αφιερωμένο το Ιεροθυσίο, με μυστικιστικό τρόπο.

Μέσα από αυτό αναδεικνύεται, η πίστη στους Θεούς της εποχής εκείνης.

Μελετήσαμε το κείμενο, το διαβάσαμε, το κατανοήσαμε, αποδώσαμε το νόημά του στην νεοελληνική γλώσσα και το προσεγγίσαμε φιλοσοφικά.

Μορφοποίηση των φωνητικών αξιών του κειμένου.

Οι φωνητικές αξίες κατά τη δική μας αντίληψη μορφοποιούν το εξής κείμενο:

ΛΑΥΛΛΩΙ ΜΑ ΟΘ ΧΑ Α ΓΕ ΠΑ ΚΥ.

ΛΑΥΛΛΩΙ ΜΑ ΟΘ ΝΑΙ ΧΑ ΛΑΕΙ ΡΑ.

Η γλώσσα του είναι, Έλλην λόγος, Αρχαΐζων τυπικού Δωρικού κειμένου. Η γραμματική δομή του κειμένου είναι μεικτή. Αναγνωρίζονται σε αυτό λέξεις, του Ποντιακού λόγου και της Κλασσικής Ελληνικής Γραμματείας.

Η εκφορά των λέξεων και των ρηματικών τύπων, διέπεται από τους Γραμματικούς κανόνες του Ποντιακού λόγου και της Κλασσικής Ελληνικής Γραμματείας.

Απόδοση του κειμένου

ΛΑΥΛΛΩΙ ΜΑ ΟΘ ΧΑ Α ΓΕ ΠΑ ΚΥ.

ΛΑΥΛΛΩΙ ΜΑ ΟΘ ΝΑΙ ΧΑ ΛΑΕΙ ΡΑ.

Νεοελληνική απόδοση

Εξαιρέτως λέγω, ναι ότι γνήσιος θαυμαστά γέγονε παντίω τρόπω ο Κύριος.

Εξαιρέτως λέγω, ναι ότι αληθώς γνήσιος θαυμαστός είσαι βεβαίως (Κύριε).

Μονογράμματος κώδικας

Ο Κώδικας του Ιερατείου της μυστικής ευχής προς τον Θεό Απόλλωνα.

Το Ιερατείο θέλοντας να αποκρύπτει ευχές, αίνους και δοξαστικά για δικούς του λόγους μυστικισμού, έγραφε μονογράμματα να μη μπορούν οι αμύητοι να κατανοούν τα γραφόμενα.

Στο σύστημα αυτής της γραφής δύο τρόπους απόκρυψης των κωδίκων χρησιμοποιεί. Ο πρώτος, μονογράμματη γραφή όπως και το παρών κείμενο. Ο δεύτερος, συμφωνική γραφή, με μόνη παράθεση φωνήεντος, όταν τα υπάρχοντα σύμφωνα δίδουν περισσότερες από μια λέξεις.

Κατά λέξη ανάλυση του κειμένου

Απόδοση πρώτου στίχου

Ανάγνωση Στίχου Αρχαία Απόδοση Νεοελληνική Ερμηνεία

ΛΥΛ Λαϋλλώι Εξαιρέτως (πάνω από

όλα) λέγω

Μ μα ναι

Ο οθ ότι

Χ χα γνήσιος

Α α θαυμαστά

Γ γε γέγονε (έχει υπάρξει)

Π πα παντίω τρόπω

Κ Κυ ο Κύριος

Απόδοση δευτέρου στίχου.

Ανάγνωση Στίχου Αρχαία Απόδοση Νεοελληνική Ερμηνεία

ΛΥΛ Λαϋλλώι Εξαιρέτως (πάνω απ’

όλα) λέγω

Μ μα ναι

Ο οθ ότι

Ν ναι αληθώς

Χ χα γνήσιος

Λ(Α)Ι λάει θαυμαστός είσαι

Ρ ρα βεβαίως (Κύριε).

Γραμματικά στοιχεία πρώτου στίχου

ΛΥΛ(Λ)—Λαΰλλω—Λαϋλλώι, πρώτο πρόσωπο ενικού αριθμού ενεστώτα ενεργητικής φωνής του ρήματος λαΰλλω, Δωρικά λαϊλλώι. Λέξη σύνθετη, από το αχώριστο προσθετικό μόριο λα και το ρήμα ύλλω—λέγω, ερμηνευόμενο: εξαιρέτως λέγω, πάνω απ’ όλα λέγω.

Μ—μα, μόριο που χρησιμοποιείται σε έντονες διαμαρτυρίες και όρκους (εδώ έχουμε όρκο), ερμηνευόμενο: ναί

Ο—όθ (ότι), αιτιολογικός και ειδικός σύνδεσμος, δηλώνει: γνώση, σκέψη, ρήση, όραση όταν μεταφέρει λόγια άλλου, όταν αιτιολογεί έχει την έννοια του: γιατί, διότι.

Χ—χα(χαός—χάιος), προσαγορευτικό επίθετο προσώπου εξέχοντος, ερμηνευόμενο: γνήσιος, αληθινός, καλός.

Α—α, θαυμαστικό μόριο, δηλώνει : θαυμασμό, χαρά, λύπη, έκπληξη. εδώ έχει την έννοια του θαυμαστός.

Γ—γέ (γέγονε), τρίτο πρόσωπο ενικού αριθμού Παρακειμένου Οριστικής Έγκλισης του ρήματος γίγνομαι, ερμηνευόμενο: γίνομαι, λαμβάνω ύπαρξη, γεννιέμαι. Στο εν λόγω κείμενο αποδίδεται: έχει υπάρξει.

Π—πά, Δωρικό μόριο αντί του Ιωνικού πη, πως. Το πά αντί του πή, ερμηνεύεται: Παντού, παντί τρόπω, με κάθε τρόπο.

Κ—κυ(Κύριος), ονομαστική ενικού αριθμού του επιθέτου κύριος—α—ον, ερμηνευόμενο: αυτός που έχει κύρος, δύναμη, επιρροή, εξουσία, ο σπουδαίος και σοβαρός.

Γραμματικά στοιχεία Δευτέρου στίχου

Λ(Α)ΥΛ(Λ)—Λαΰλλω—Λαϋλλώι, πρώτο πρόσωπο ενικού αριθμού ενεστώτα ενεργητικής φωνής του ρήματος λαΰλλω, Δωρικά λαϋλλώι. Λέξη σύνθετη, από το αχώριστο προσθετικό μόριο λα και το ρήμα ύλλω—λέγω, ερμηνευόμενο: εξαιρέτως λέγω, πάνω απ’ όλα λέγω.

Μ—μα, μόριο που χρησιμοποιείται σε έντονες διαμαρτυρίες και όρκους (εδώ έχουμε όρκο), ερμηνευόμενο: ναί

Ο—όθ (ότι), αιτιολογικός και ειδικός σύνδεσμος, δηλώνει: γνώση, σκέψη, ρήση, όραση όταν μεταφέρει λόγια άλλου, όταν αιτιολογεί έχει την έννοια του: γιατί, διότι.

Ν—ναί, επίρρημα που χρησιμοποιείται σε ισχυρή κατάφαση, ερμηνευόμενο: ναί, αληθώς, βεβαίως.

Χ—χα(χαός—χάιος), προσαγορευτικό επίθετο προσώπου εξέχοντος, ερμηνευόμενο: γνήσιος, αληθινός, καλός.

Λ(Α)Ι—λάει, δεύτερο πρόσωπο ενικού αριθμού ενεστώτα του ρήματος λάειμι. Είναι σύνθετο από το προσθετικό μόριο λα και το ρήμα ειμί, ερμηνευόμενο: θαυμαστός υπάρχω (το μόριο λα δίδει δύναμη και αξία σε αυτό με το οποίο ως συνθετικό υπάρχει). Εν προκειμένω: θαυμαστός είσαι, θαυμαστός υπάρχεις.

Ρ—ρα, Δωρικό εγκλητικό μόριο αντί του Ιωνικού άρα ( χρησιμοποιείται από τον Όμηρο και τους Τραγικούς Ποιητές), ερμηνευόμενο: βεβαίως, επομένως.

Φιλοσοφική προσέγγιση

Η ασβεστολιθική στήλη που βρέθηκε στο Ιεροθυσίο της Αρχαίας Μεσσήνης έφερε στο φως κείμενο, μιας μυστικής προσευχής δύο στίχων.

Έχει γράμματα Δωρικού αλφαβήτου γραμμένα κατά τον Πρωτοελληνικό τρόπο γραφής (Ιερατειακή Μυστικιστική Μονογράμματη Γραφή) και αποδίδουν ύμνους προς τον τιμώμενο Θεό.

Το ότι η στήλη βρέθηκε στο Ιεροθυσίο, αυτό από μόνο του αποδεικνύει, ότι αποτελεί μέρος λατρευτικού.

Μετά από το αινιτινόν*, τις θυσίες, στο συμπόσιο, κατά τον χρόνο των λατρευτικών ιερών χορών, οι μουσικοί παίζουν και η Ιέρεια βαγεί (ψέλνει) ύμνους στον προστάτη Θεό.

*Αινιτινόν: Τελετουργία που στη διαδικασία της περιέχει ύμνους μετά θυμιάματος επί του βωμού, πριν από τις σπονδές ή τις χοές.

Είναι καταγεγραμμένος ψαλμός σε τιμώμενο Θεό.

Με πρωτοψάλτη την Ιέρεια ή τον Ιεροφάντη, αυτοί που συμμετέχουν στις θυσίες του ιερού, εν χορώ δευτεροτραγουδούν και χορεύουν ταυτοχρόνως.

Επικαλούνται τον τιμώμενο Θεό λέγοντας:

”ο Κύριος μας και Θεός μας θαυμαστά με κάθε τρόπο υπάρχει”,

δηλαδή ο Θεός μας με θαύματα αλλά και κάθε είδους βοήθεια προς τους πιστούς δείχνει την παρουσία του και γι’ αυτό στην χάρη σου θυσιάζουμε.

Συμπληρώνοντας τον Ψαλμό λέγουν:

”ναι αληθώς γνήσιος και θαυμαστός είσαι βεβαίως Κύριε”,

δηλαδή αποδέχονται την γνησιότητα της ύπαρξης του Θεού, που είναι αληθινός και υπάρχει αρωγός προσφέροντας κάθε είδους βοήθεια σε αυτούς.

Η επίκληση, τα δοξαστικά και η απόδοση σεβασμού στο Θείο, πάντα από τότε έως και σήμερα μέρος της λατρείας είναι.

Ο ικέτης με καθαρή καρδία δοξάζει, αινεί και αιτεί—ζητάει.

Με μουσική υπόκρουση εν χορώ, αυτήν την τελετουργία, η Ελληνική παράδοση τη διατήρησε μέχρι και τις ημέρες μας,

Δια του κειμένου αυτού ο μουσικός ρυθμός συναντά τον παλιό του στίχο.

Ο λατρευτικός αυτός ρυθμός, ακόμα και σήμερα, από τις τρείς λέξεις που περιέχονται στην Αρχαία προς τον Θεό επίκληση, φέρει το όνομα του ”ΧΑ ΛΑ ΕΙ”,

είναι το γνωστό σε πολλούς το Ποντιακό και Καπαδοκικό, ”ΧΑΛΑΙ”.

Ένας μυσταγωγικός ήχος, ψυχικής ανάτασης.

Στο Εκκλησιαστήριο ή το Ωδείο της Αρχαίας Μεσσήνης, αλλά και στο θέατρό της, που έχουν αναστηλωθεί, μπορούν στα εκεί πολιτιστικά δρώμενα που θα λαμβάνουν χώρα, να ακούγεται ο προγονικός ύμνος, στον Θεό μιας άλλης εποχής, Αρχαιοτρόπως με χορό και με τραγούδι.